Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κισάμου & Σελίνου κ.κ. Αμφιλοχίου
«Εάν για να έχουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να εξαφανίζουμε την ιδιοπροσωπεία των εθνών της, είπε σε παλαιότερη ομιλία του ο Ζακ Ντελόρ, τότε η Ένωση θα πάψει να είναι Ευρωπαϊκή….
Εάν δεν καταφέρουμε, συνεχίζει, να δώσουμε –μια ψυχή στην Ευρώπη- να της δώσουμε πνευματικότητα και νόημα, τότε το παιχνίδι έχει χαθεί».
Παρόμοιο προβληματισμό εξέφρασε και η πρώην επίτροπος Πολιτισμού του Λουξεμβούργου Βίβιαν Ρέντιγκς: «Η Ευρωπαϊκή ψυχή, είπε, θα καταστραφεί αν οδηγηθεί στην πολτοποίηση.
Είναι δικό μας καθήκον να ενισχύσομε, να προβάλλουμε και να κρατήσουμε ζωντανή αυτή την πολυμορφία».
Εντύπωση προκαλεί επίσης το γεγονός ότι στην Γαλλία του διαφωτισμού το κοσμικό κράτος επαναφέρει το μάθημα της θρησκευτικής παιδείας στα σχολεία γιατί, όπως διακηρύσσει ο σημερινός πρόεδρός της: «η θρησκευτική παιδεία θα δημιουργήσει ενάρετους πολίτες ενάντια στη διαφθορά».
Φαίνεται λοιπόν ότι προτεραιότητα στην Ευρώπη του σήμερα και του αύριο έχει η διαφύλαξη της πνευματικής ταυτότητας κάθε λαού και ο σεβασμός της ιδιοπροσωπείας του. Τι γίνεται όμως μ΄ εμάς τους Νεοέλληνες;
Τα γεγονότα των τελευταίων καιρών φοβούμαι οδηγούν στο συμπέρασμα ότι βρισκόμαστε, βρεθήκαμε, μετέωροι σ΄ ένα άπειρο ηθικό και πνευματικό κενό, έχοντας υπερβεί με τραγικό τρόπο τις ρομαντικές αυταπάτες μας.
Απρόσωποι και α-κοινωνικοί, αποψιλωμένοι από τον απατηλό εξωραϊσμό οιασδήποτε ιδεολογικής σκευής, προχωράμε στην νέα πραγματικότητα, η οποία κάτω από τέτοιες προϋποθέσεις φαντάζει σαν τρομακτικός εφιάλτης.
Η πανσπερμία των ιδεολογιών, οι οποίες άλλωστε έχουν στην πράξη χρεοκοπήσει, δεν μπορούν πια να μας στηρίξουν και να μας παραμυθήσουν.
Φαντάζομαι πως ούτε ο Χέντρι Κίσσινγκερ όταν δήλωνε πως: «Ο Ελληνικός λαός είναι δυσκολοκυβέρνητος και γι΄ αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτιστικές του ρίζες.
Τότε ίσως συνετισθεί. Εννοώ, δηλαδή να πλήξουμε τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα, ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητα του να αναπτυχθεί, να διακριθεί να επικρατήσει, για να μη μας παρενοχλεί στα Βαλκάνια…», ούτε ο Κίσσινγκερ δεν υποψιαζόταν ότι αυτός ο λαός σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα θα οδηγείτο σε τέτοιο κλίμα σύγχυσης, ταραχής και αβεβαιότητας.
«Αν δεν στηρίξεις το ένα σου πόδι έξω από την γη, ποτέ σου δεν θα μπορέσεις να σταθείς επάνω της», είπε σε ανύποπτο χρόνο ένας μεγάλος Έλληνας, ο Ελύτης.
Πόσοι από εμάς, αλήθεια, δεν ειρωνευτήκαμε, δεν χλευάσαμε, στην καθημερινότητα του βίου μας, αυτό τον λόγο; Πόσοι από εμάς δεν πιστέψαμε, δεν εγκλωβιστήκαμε στην ψευδαίσθηση ότι η ευδαιμονία και η ευζωία, που άλλοι ίσως μας προσέφεραν και εμείς άκριτα και αβασάνιστα υιοθετήσαμε ως στάση και τρόπο ζωής, είναι ο αυτοσκοπός της ζωής μας;
Πόσοι από εμάς δεν φορέσαμε τον μανδύα της καλοπέρασης, του ωχαδελφισμού, του βολέματος; Πόσοι από εμάς την αιματοβαμμένη πίστη, την τρισχιλιόχρονη ιστορία και την μοναδική γλώσσα του Γένους μας, της Ρωμιοσύνης δεν τα απαξιώσαμε και δεν τα υποτιμήσαμε;
Ίσως σε κάποιους, μάλλον σε πολλούς, στάθηκαν και εμπόδιο για τους στόχους τους. Ποιοι, αλήθεια, αντιδράσαμε όταν στα εγχειρίδια της Ελληνικής Ιστορίας ο ξεριζωμός της Σμύρνης «βαφτίστηκε»… «συνωστισμός»;
Ποιοι αντιδράσαμε όταν το, κατά τα άλλα σεβαστό, Υπουργείο Παιδείας κατήργησε τον Εκκλησιασμό κατά την ημέρα της εορτής των Τριών Ιεραρχών, σαν η εορτή αυτή να μην έχει καμία σχέση με την πίστη; Ποιοι αντιδράσαμε όταν…; όταν…;
Είναι τόσα πολλά αυτά τα…. όταν… Φοβηθήκαμε μην μας πουν οπισθοδρομικούς, ρομαντικούς, μη προοδευτικούς… Μας ήταν αρκετός ο «μέσος όρος».
Όμως… «όπου ανθεί ο μέσος όρος, παύω να υπάρχω», για να χρησιμοποιήσω και πάλι τον λόγο του ποιητή Ελύτη.
Φαίνεται, τελικά, ότι αρκεσθήκαμε σ΄ αυτό τον μέσο όρο και πιστέψαμε ότι μπορούμε να ευδοκιμήσομε μέσα στην μάζα της εκάστοτε πλειοψηφίας.
Διερωτώμαι, αλήθεια: πώς είναι δυνατόν την στιγμή που η Ευρώπη μιλά για επιστροφή στις πνευματικές αξίες το Νεοελληνικό Κράτος, όλοι εμείς, τόσο εύκολα και ανώδυνα, τόσο άκριτα και αβασάνιστα να αποψιλωνόμεθα απ΄αυτές τις αξίες;
Μήπως τελικά στόχος είναι η επαλήθευση ενός παλιού θρησκειολογικού γνωμικού που προειδοποιεί πως: «όπου γεννιέται ένας Θεός γεννιέται και ένας πολιτισμός, και όπου πεθαίνει ένας Θεός πεθαίνει και ένας πολιτισμός»;