του Οσίου Θεοφάνη του Έγκλειστου
Γενικά και σε κάθε περίπτωση, να ενεργείτε αντίθετα προς τις απαιτήσεις της φιλαυτίας, αντίθετα προς το φρόνημα της σάρκας. Και για κάθε δυσκολία, για κάθε αμφιβολία, για κάθε δίλημμα, να συμβουλεύεστε τον πνευματικό σας. Έτσι η συνείδησή σας θα είναι αναπαυμένη. Ειδάλλως εύλογα και δίκαια σας ταλανίζει. Προκοπή, λέτε, δεν έχετε κάνει στην πνευματική ζωή. Και δεν θα κάνετε, όσο θα υπάρχει μέσα σας φιλαυτία. Αυτή αναμφισβήτητα μαρτυρεί πως την πρώτη θέση στην καρδιά σας κατέχει το «εγώ» και όχι ο Κύριος. Η αγάπη προς τον εαυτό μας είναι η ζωντανή «εντός ημών» αμαρτία, από την οποία προέρχεται όλη η αμαρτωλότητά μας. Καί όταν είμαστε βυθισμένοι στην αμαρτωλότητα, μας πλησιάζει η χάρη του Θεού; Όχι, όπως η μέλισσα δεν πλησιάζει εκεί όπου υπάρχει καπνός. Η παρουσία της φιλαυτίας στην ψυχή μας δείχνει πως η πρώτη απόφασή μας να μετανοήσουμε και να υπηρετήσουμε τον Κύριο ήταν ελλιπής, χλιαρή, επιπόλαιη. Η απόφαση αυτή είναι η ανταπόκριση στην κλήση του Ιησού: «Ει τις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν… και ακολουθείτω μοι» (Ματθ. ις´ 24).
Βλέπετε πως η πεμπτουσία της κλήσεως είναι το «απαρνησάσθω εαυτόν». Καί τούτο σημαίνει ολοκληρωτική εξαφάνιση του εγωισμού και της φιλαυτίας, ασυγκατάβατο αγώνα ενάντια στην φιληδονία και στην αυτοικανοποίηση. Δεν μπορούμε όμως να υποτασσόμαστε και στον Θεό και στον εαυτό μας. «Ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν» (Ματθ. ς´ 24). Ο Κύριος, λοιπόν, της δικής σας καρδιάς ποιος είναι; Ο Χριστός ή ο εαυτός σας; Αφού απαντήσετε με ειλικρίνεια σ’ αυτό το ερώτημα, καθίστε και σκεφτείτε στα σοβαρά τι θα κάνετε. Μού γράφετε να προσευχηθώ για την απαλλαγή σας από την φιλαυτία. Αλλά γιατί να προσευχηθώ; Ο Θεός δεν θα με ακούσει. Ακούει μόνο τις προσευχές που γίνονται για όσους και απ᾽ όσους αγωνίζονται εναντίον της φιλαυτίας. Η «αφιλαυτία» δεν χαρίζεται από τον Κύριο. Προαπαιτείται για την αποστολή της Χάριτος και όλων των άλλων θείων ευεργεσιών.