Στο έργο του Ντοστογιέφσκι είναι εξαιρετικά σημαντική η σχέση του προσώπου με την ελευθερία αλλά και η σχέση της ελευθερίας με το ζήτημα της ευθύνης για τον άλλο. Σχετικά δε με την ολοκλήρωση του προσώπου, γίνεται αναφορά σε δύο πρόσωπα, στον Αλιόσα Καραμάζοβ και στον Γέροντα Ζωσιμά. Ο δεύτερος συμβουλεύει να αισθάνεται κανείς υπεύθυνος για τις αμαρτίες και τα παραπτώματα των άλλων. Πρόκειται για ένα παράλογο για την ανθρώπινη λογική κανόνα, που όμως δίνει τη λύση στη φιλοσοφική θεώρηση του Ιβάν και στον Μεγάλο του Ιεροεξεταστή. Συμπερασματικά, η ελευθερία του προσώπου, κατά τον Ντοστογιέφσκι, σημαίνει ότι η ανθρώπινη φύση διαθέτει την δυνατότητα αποδέσμευσης από το πεδίο ανάγκης και έχει την δυνατότητα υπέρβασης της αναγκαιότητας, με το να ορίζει τι θέλει, σε πείσμα αλλότριων επιταγών.
Δανείζομαι το ερώτημα από το μακαριστό προκάτοχο μας, Σεβ. Μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου κυρό Ειρηναίο, ο οποίος σε τηλεοπτική εκπομπή (20-5-2000), στον τότε τηλεοπτικό Σταθμό «Κύδων TV» (η παράθεση του Σταθμού δια λόγους δεοντολογικούς), διερωτήθηκε ο μεγάλος και φωτισμένος αυτός Ιεράρχης: «ποιοί θέλουν να ξαρματώσουν τον Ελληνικό λαό»; Αιτία; Η αναταραχή της εποχής εκείνης περί του εάν πρέπει ή όχι να αναγράφεται το θρήσκευμα στις ταυτότητες!
Αναταραχή επικρατεί στην νήσο Γαύδο, το νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, το νησί του Ομήρου με την όμορφη αρχαία Ωγυγία, του Αποστόλου Παύλου, καθώς, σύμφωνα με τις Πράξεις των Αποστόλων, ο «τυφωνικός» άνεμος «Ευρωκλύδων» οδήγησε τα βήματα του στην νήσο «Κλαύδη» (Πρ. Απ., κζ΄14)· το νησί των αυτοφυών Κέδρων, των πολιτικών εξόριστων, του μύθου και της ιστορίας, του χθές, του σήμερα και, ελπίζουμε, και του αύριο· αναστάτωση και αναταραχή επικρατεί καθώς η απόφαση της Δημοτικής Αρχής σε μια από τις πολλές παραλίες του νησιού, αυτή του Σαρακήνικου, να μην επιτρέπεται ο γυμνισμός, προκάλεσε «θύελλα αντιδράσεων», από παραθεριστές του νησιού. Ξήλωσαν την πινακίδα που τοποθέτησε ο Δήμος, ξανατοποθετήθηκε, ξαναξηλώθηκε και…. ο χορός καλά κρατεί!
« Kαθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Xώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη». (Σύνταγμα της Ελλάδας, Άρθρο 5.1)
«Διαθέσιμες από τον Σεπτέμβριο θα είναι οι νέες ταυτότητες σε μέγεθος πιστωτικής κάρτας», σύμφωνα με τον πρώην (πλέον) Υπουργό Προστασίας του Πολίτη κ. Νότη Μηταράκη. «… δεν υπάρχει κανένα σύστημα «γεωεντοπισμού» σε αυτές αλλά θα είναι έγγραφα που δεν θα παραχαράσσονται και θα ενισχύουν την ασφάλεια του πολίτη», δηλώνει ό ίδιος «… για να επιτευχθεί ο στόχος της καλύτερης αστυνόμευσης, πρόληψης και αντιμετώπισης της εγκληματικότητας και ειδικά των μικρών εκφάνσεων αυτής που αφορούν στις γειτονιές». «… τα νέα έγγραφα ταυτοπροσωπίας δεν περιέχουν κανένα δεδομένο που θέτει σε κίνδυνο την ελευθερία των Ελλήνων πολιτών ή προσβάλουν, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη», τόνισε σε άλλη ανάρτησή του, συμπληρώνοντας: «Στόχος μας είναι να τις παρουσιάσουμε στο κοινό στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης αρχές Σεπτεμβρίου, την επομένη θα αρχίσει η έκδοση τους».
Στην πορεία «ορατότητας» όπως ονόμασαν οι διοργανωτές πορεία, προ ολίγων ημερών, στο Ενετικό λιμάνι των Χανίων, πορεία «ενάντια… στις φοβίες, στους αποκλεισμούς, στον συντηρητισμό, στην εμπορευματοποίηση και εκμετάλλευση της ζωής και των δικαιωμάτων μας, στα πάσης φύσης ροζ πλυντήρια κρατών, κομμάτων, …..στην πατριαρχία, στην έμφυλη βία, στον φασισμό, στις διακρίσεις στους αποκλεισμούς, στον συντηρητισμό, στην εμπορευματοποίηση και εκμετάλλευση της ζωής και των δικαιωμάτων μας, στα πάσης φύσης ροζ πλυντήρια κρατών, κομμάτων, ….», όπως δήλωναν οι οργανωτές της· σε αυτή λοιπόν την πορεία «ορατότητας», ανάμεσα στα άλλα συνθήματα που κυριάρχησαν ήταν και το εξής: «Στο διάολο η οικογένεια, στο διάολο η πατρίς. Η Ελλάδα να πεθάνει να ζήσουμε εμείς». Το σύνθημα, που υπήρχε και σε πανό, μεταφέρεται αυτολεξεί, (στο διαδίκτυο εξ΄ άλλου έχει αναρτηθεί) καθώς νομίζω είναι κομβικής και μείζονος σημασίας να κατανοήσουμε-συνειδητοποιήσουμε όχι μόνο τα μηνύματα του, αλλά, κυρίως, τις συνέπειες του στην αυριανή κοινωνία.
Η παραχώρηση σχολικών αιθουσών από τον Δήμο Αθηναίων, κατά τις απογευματινές ώρες, για να υλοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα της Εκκλησίας τα οποία μπορεί να παρακολουθήσει ελεύθερα όποιος επιθυμεί, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις αριθμού βουλευτών της αντιπολίτευσης. Συγκεκριμένα, με πρωτοβουλία πρώην Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων και σημερινού τομεάρχη Παιδείας του κόμματος του, βουλευτές της αντιπολίτευσης κατέθεσαν κοινοβουλευτική ερώτηση προς την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Με τη “βούλα” της Υπουργού Παιδείας και του Δημάρχου Αθηναίων τα σχολεία του Δήμου της Αθήνας μετατρέπονται σε κατηχητικά κέντρα της Εκκλησίας….», δηλώνοντας και μιλώντας στην ερώτηση τους για: «…εισβολή του ανορθολογισμού, του σκοταδισμού και του θρησκευτικού προσηλυτισμού στην εκπαίδευση που έχει χτυπήσει “κόκκινο”…».
Δανείζομαι, καθ΄ υπέρβαση, την φράση αυτή του ψαλμού «δράξασθε παιδείας» που αναφέρεται εις την κατά Χριστό παιδαγωγία του ανθρώπου, την μόρφωση δηλαδή και καλλιέργεια της ψυχής δια της εν Θεώ ζωής, αναφερόμενος στα όσα, τραγελαφικά κατά την άποψη μας, συμβαίνουν απαρχή του νέου σχολικού έτους, σε Σχολεία του τόπου μας και ευρύτερα του Νομού Χανίων.
Έχοντας το προνόμιο η ακριτική νήσος Γαύδος, το νοτιότερο σημείο-σύνορο της Ευρώπης όπως το ονομάζουν και είναι, να υπάγεται εκκλησιαστικά εις την καθ΄ ημάς Ι. Μητρόπολη (Κισάμου και Σελίνου), τα Θεοφάνεια επισκεφθήκαμε το νησί (απ΄ όπου και η φωτογραφία που συνοδεύει το κείμενο με τα λιγοστά παιδιά του νησιού, τα γεμάτα ζωντάνια και χάρι), επ΄ ευκαιρία και της επισκέψεως της εξοχ. Προέδρου της Δημοκρατίας στο νησί κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Στην επίσκεψη μας αυτή γίναμε κοινωνοί και αποδέκτες της αγωνίας και έντονης ανησυχίας της μοναδικής οικογένειας του νησιού με τρία παιδία (οικ. Λουγιάκη), υπάρχει ακόμα άλλο ένα μικρό παιδί που μόνιμα κατοικεί η οικογένεια του στην Γαύδο, περί του τι μέλλει γενέσθαι με τα δύο από τα τρία παιδιά τους, καθώς φοιτούσαν στην έκτη τάξη Δημοτικού και στο νησί δεν υπάρχει Γυμνάσιο. Δηλώνοντας η οικογένεια Λουγιάκη ότι δεν επιθυμεί την μετακίνηση της από το νησί, τόπο που συνειδητά επέλεξε ως μόνιμη κατοικία.
«Σεβασμιώτατε, εάν σκοτώσουν το παιδί μου θα πεθάνω και εγώ μαζί του», ακούω εμβρόντητος την τρεμάμενη φωνή να μου δηλώνει από το τηλέφωνο, η οποία πριν ολοκληρώσει την φράση είχε ξεσπάσει σε λυγμούς. Βλέποντας στην οθόνη του τηλεφώνου διαπιστώνω ότι είναι η μητέρα ενός παιδιού που, μετά από σοβαρό τροχαίο ατύχημα, έχει χαρακτηριστεί από τους ιατρούς του «εγκεφαλικά νεκρός» και η μητέρα του ζει και αναπνέει για το παιδί της αυτό. Όλη της η ζωή; ο γιός της αυτός.
Νομίζω οι στίχοι αυτοί από το ομώνυμο τραγούδι, που τόσο μαγικά ερμηνεύουν οι κορυφαίοι Γιώργος Νταλάρας και Βασίλης Παπακωνσταντίνου· οι στίχοι αυτοί εκφράζουν, (σε απόλυτο βαθμό), τα όσα τεκταίνονται και πάλι, αναφορικά με τις υποφαινόμενες υποβαθμίσεις Δημοτικών Σχολείων στον τόπο μας: (Κουντούρας, Βουκολιών, Καντάνου, Δραπανιά, Κολυμπαρίου, 1ο και 3ο Κισάμου)· 23 συνολικά οι υποψήφιες Σχολικές Μονάδες στον Νομό Χανίων και, πιθανών, και σε άλλα γεωγραφικά διαμερίσματα της Χώρας. «Λειτουργικές μεταβολές στα Σχολεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης», τιτλοφορείται η διαδικασία, «προσδιορισμού των εκπαιδευτικών αναγκών των σχολικών μονάδων, σύμφωνα με τον αριθμό των μαθητών που θα φοιτήσουν στην νέα σχολική χρονιά». Την εφαρμογή του Νόμου, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, επικαλούνται οι αρμόδιοι· επιβεβαιωτικό άραγε; του τι υπάρχει ως πρόθεση να ακολουθήσει; Όταν δηλ. ένα Σχολείο δεν συμπληρώνει τον υπό του Νόμου προβλεπόμενο αριθμό μαθητών, τότε το Σχολείο αυτό υπόκειται στις «λειτουργικές μεταβολές»: π.χ. ένα 5/θέσιο, γίνεται 4/θέσιο ή 3/θέσιο, κατά περίπτωση, άρα… υποβαθμίζεται!